تا به حال تصور می‌کردیم که صدایی از توماس ادیسون در حال خواندن یک ترانه کودکانه در سال ۱۸۷۷، قدیمی‌ترین صدایی از یک انسان است که بشر توانسته ضبط و ثبت کند. اما از ۳ سال پیش دیگر ادیسون این افتخار را ندارد!

فنوتوگراف‌ها Phonautograph نخستین ابزارهایی بودند که برای ضبط صدا مورد استفاده قرار می‌گرفتند. این وسیله را یک فرانسوی به نام «ادوراد لئون اسکات دو مارتینویل» اختراع کرده بود و در مارس سال ۱۸۵۷، اختراعش را ثبت کرده بود.

توجه داشته باشید که فنوتوگراف یک وسیله پخش نبود، این وسیله فقط می‌توانست صدا را به شکل خطوطی روی کاغد یا شیشه ثبت کند تا محققان آن زمان به صورت تصویری، شکل امواج یا ارتفاع را مورد بررسی قرار دهند. پخش صداهای ضبط شده روی فنوتوگراف به شیوه مستقیم و فیزیکی، به همان شیوه‌ای که گرامافون‌ها صدا را پخش می‌کنند، اصلا ممکن نیست.

در سال ۲۰۰۸ دانشمندان آزمایشگاه ملی لارنس برکلی در کالیفرنیا، تصمیم گرفتند که کاری که تا آن موقع غیرممکن بود را عملی کنند و صدای ثبت شده روی فنوتوگراف‌ها را بازیابی و پخش کنند.

برای این کار آنها تصاویر دیجیتال با وضوح بالا از فنوتوگراف‌ها و بعد با استفاده از یک برنامه کامپیوتری موفق شدند که صدا را بازیابی کنند.

اولین صدایی که بازیابی شد، یک قطعه ده ثانیه‌ای بود که در آن «دو مارتینویل»، ترانه Au Clair de la Lune را در نهم آوریل سال ۱۸۶۰ یعنی ۱۷ سال پیش از ادیسون، خوانده و ثبت کرده بود.

این قطعه صدا را می‌توانید از اینجا دانلود کنید، البته صدا بسیار محو است، برای مقایسه شما می‌توانید به اجرای همین ترانه در سال ۱۹۳۱ توجه کنید.

موزه ملی تاریخ آمریکا، حدود ۴۰۰ فنوتوگراف در اختیار دارد که توسط محققان آن زمان از جمله الکساندر گراهام بل و امیل برلینر اهدا شده بودند

در مارس سال ۲۰۰۸، کتابدار این موزه -کارلین استفنس- مشغول خواندن نیویورک نیویورک تایمز بود که ناگهان، به مقاله بازیابی صدا از فنوتوگراف‌ها برخورد و متعاقب تماس او با کتابخانه کنگره آمریکا و یاری جستن از برکلی، تعداد بیشتری از صداهای ضبط شده در در سال‌های ۱۸۸۱ ال ۱۸۸۵ بازیابی شد.